Loãng xương là bệnh gì?

Bệnh loãng xương còn các tên gọi khác là xốp xương, thưa xương là làm xương giảm khối lượng, dễ gây gãy xương, nguy hiểm hơn là lún các đốt sống. Khi con người bước vào tuổi trung niên nội tiết tố bị giảm, ăn uống kém đi làm cơ thể thiếu chất chính là nguyên nhân gây đến loãng xương.

Loãng xương là gì

Những khoáng chất, nhất là phospho và canxi giúp chúng ta có được bộ xương khỏe và cứng cáp. Để tránh bị loãng xương cần hội tụ đủ 3 yếu tố: ăn đủ khoáng chất và canxi, mỗi ngày đều nạp đủ vitamin D để hấp thụ canxi, vai trò của nồng độ nội tiết tố cũng là góp phần phát triển của xương.

Tìm hiểu các vấn đề về loãng xương

Nguyên nhân gây loãng xương là gì

Bệnh loãng xương là hậu quả của nhiều nguyên nhân gây ra như: bệnh thận nặng làm thải mất nhiều canxi, mắc bệnh về nội tiết, sử dụng chất corticoid trong thời gian dài, tuổi mãn kinh, còn tình trạng xốp xương ở người già chiếm khoảng 90%.

Sau thời kỳ mãn kinh, phụ nữ mất đi một lượng gây thiếu hút về nội tiết tố estrogen, vì thế làm ảnh hưởng khả năng hấp thụ canxi cung cấp cho xương. Loãng xương ở phụ nữ thường được chia làm 2 dạng: loãng xương sau mãn kinh thuộc tuýt 1, loãng xương tuýt 2 chỉ xuất hiện sau khoảng 15 - 20 năm sau mãn kinh và dễ gây ra gãy xương cột sống, đầu dưới xương chày, xương quay. Các yếu tố này có liên quan chặt chẽ đến mãn kinh và là nguyên nhân gây ra loãng xương như tuýt 1 gồm có: giảm tiết hormon cận giáp trạng, tăng bài tiết canxi qua đường niệu, thiếu hút estrogen, hoạt động của men 25-OH bị suy giảm, suy giảm vitamin D1 anpha hydroxylase làm hấp thụ canxi ở ruột kém.

So với nam, tỷ lệ mắc bệnh loãng xương tuýt 2 ở nữ cao hơn gấp đôi so với nam và hay dễ gặp gãy cổ xương đùi, gây lún các đốt sống. Hai yếu tố như giảm chức năng tạo cốt tế bào, dẫn tới cường tuyến cận giáp trạng thứ phát và hấp thụ canxi kém chính là nguyên nhân gây ra loại loãng xương này. Bên cạnh đó, người ta có chỉ rõ một số yếu tố như: ít hoạt động, người tạng gầy, người không sinh đẻ, người tắt kinh sớm, đặc biệt là yếu tố di truyền...dễ tăng nguy cơ loãng xương.

Thế nào là biểu hiện của bệnh loãng xương

Biểu hiện của loãng xương

Trong quá trình loãng xương hầu như không có một triệu chứng rõ nét nào cả. Khi loãng xương nặng thì mới xuất hiện dấu hiệu như xương bị xẹp, dễ gãy.

Triệu chứng loãng xương gồm có 3 biểu hiện như: biến dạng cột sống, gãy xương và đau cột sống (loãng xương ở chi thì thường không gây đau).

- Đau cột sống lưng hoặc cột sống thắt lưng cấp tính thường gây ra khi làm động tác sai, quá sức nhẹ và ngã. Có thể kèm theo tiếng rắc và đau khi vận động.

- Biến dạng cột sống: thường là sụp cột sống, lưng còng, vẹo cột sống. Chiều cao sẽ giảm dần theo tuổi tác, khi sờ thấy xương sườn chạm vào mào chậu. Trường hợp xẹp đốt sống bệnh nhân đau âm ỉ, đau lưng và có khi đau nhói khi đứng lên và vận động.

- Trường hợp nhiều đốt xương sống bị xẹp hay gãy thì người sẽ trở nên thấp hơn trước, hay đau lưng và lưng còng. Còn ở người cao tuổi dễ bị gãy xương do loãng xương khi sơ ý bị ngã. Có rất nhiều loại gãy xương ở người cao tuổi như: gãy cổ xương đùi, cẳng tay, gãy xương cẳng chân...Cần chụp chỗ xương gãy và hình loãng xương. Khi nghi ngờ không bị gãy xương mà do loãng xương thì cần đo tỷ trọng xương (bone density).

Cách phòng tránh và điều trị loãng xương

Ăn gì giúp phòng chống loãng xương

Bệnh loãng xương ngày một nhiều do mức sống và tuổi thọ ngày càng cao. Bệnh loãng xương có thể gây tàn phế thậm chí là tử vong. Khi đã bị bệnh loãng xương có thể điều trị nhưng lại chưa có cách nào ngăn bệnh tiến triển. Vì vậy việc phòng bệnh là điều cần thiết nhất.

Hàm lượng canxi ngày càng giảm do tuổi tác là quy luật không tránh khỏi, trong giai đoạn từ 20 - 80 tuổi khối lượng xương giảm khoảng 30% ở nam giới và 40% ở nữ giới. Vì vậy việc phòng bệnh loãng xương ở nữ sau thời kỳ mãn kinh là điều rất cấp bách như: tăng vận động, có điều kiện thì vận động trong nước nóng.

Ngoài cơn đau bệnh nhân nên cho cột sống vận động nhẹ, tập thở nhẹ và sâu dần, cần tránh vận động mạnh để không bị gãy xương.

Loãng xương nên ăn gì

Chế độ ăn cũng cần đầy đủ chất, nên có khoảng 100gr thịt cá trong khẩu phần ăn hằng ngày.

Khi có điều kiện, bạn nên nạp thêm estrogen và uống 250ml sữa hằng ngày đề ngừa loãng xương. Có nhiều loại thuốc để điều trị như: calcium, biphosphonat, alendronate, estrogen 50ml/ngày, đa sinh tố với D2 và D3,...cần kiên trì sử dụng thuốc đúng hướng dẫn của bác sĩ.